UWV wordt gefinancierd uit publieke middelen. Die middelen willen we uiteraard zorgvuldig en verantwoord besteden. We letten er scherp op dat al onze inspanningen en uitgaven daadwerkelijk bijdragen aan de realisatie van onze doelen en dat de kosten in verhouding staan tot de opbrengsten. UWV is een doelmatige uitvoerder. De uitvoeringskosten (het bedrag dat we uitgeven aan onder meer personeel, huisvesting en automatisering) zijn relatief laag ten opzichte van de totale lasten van UWV.
De coronacrisis heeft grote impact op de samenleving. UWV zet alle zeilen bij om organisaties en burgers op het gebied van werk en inkomen zo goed mogelijk te ondersteunen. We hebben in korte tijd de implementatie en uitvoering van de NOW‑regelingen en de TOFA gerealiseerd. Het begrotingsbeeld voor 2020 is sterk beïnvloed door de coronacrisis. De uitvoering van de verschillende steunmaatregelen, de opschaling vanwege de toenemende klantvolumes en aanpassingen in de bedrijfsvoering zoals het thuiswerken hebben een enorme impact. Het uitvoeringsbudget van UWV wordt – doorgaans – in de loop van het jaar niet meer aangepast aan nieuwe volume‑inzichten. Gezien de uitzonderlijke omstandigheden heeft het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW) voor 2020 – naast specifieke budgetten voor de uitvoering van de NOW en de TOFA – € 105 miljoen extra toegekend voor onder andere opschalingskosten en frictie in de bedrijfsvoering.
Begrotingsresultaat 2020
De begroting van UWV is opgebouwd via de zogeheten costaccountingmethodiek. Die maakt de relatie inzichtelijk tussen de te leveren productie en de hiervoor benodigde financiële middelen. Het begrotingsresultaat over 2020 kan als volgt worden weergegeven:
Tabel Begrotingsresultaat UWV
Bedragen x € 1 miljoen | * Realisatie | Begroting | Verschil | % |
1. Claimbeoordeling | ||||
1.1 Toekennen/afwijzen claim | 569,9 | 582,4 | -12,5 | -2,2% |
1.2 Continueren | 370,3 | 389,2 | -18,9 | -4,8% |
1.3 Handhaving | 56,9 | 70,0 | -13,1 | -18,7% |
997,1 | 1.041,6 | -44,5 | -4,3% | |
2. Dienstverlening werkzoekenden | ||||
2.1 WW-dienstverlening | 265,9 | 248,2 | 17,7 | 7,1% |
2.2 AG-dienstverlening | 185,4 | 223,7 | -38,3 | -17,1% |
2.3 Inkoop re-integratie en voorzieningen | 48,1 | 48,6 | -0,5 | -1,0% |
499,4 | 520,5 | -21,1 | -4,1% | |
3. Gegevensbeheer en werkgeversdienstverlening | ||||
3.1 Gegevensbeheer | 49,1 | 50,6 | -1,5 | -2,9% |
3.2 Werkgeversdienstverlening | 92,3 | 91,6 | 0,7 | 0,7% |
141,4 | 142,2 | -0,8 | -0,6% | |
4. Uitkeringsverstrekking | ||||
4.1 Uitkeringsverstrekking | 87,0 | 99,8 | -12,8 | -12,8% |
87,0 | 99,8 | -12,8 | -12,8% | |
5. Klantcontact | ||||
5.1 Klantcontact | 135,1 | 136,6 | -1,5 | -1,1% |
135,1 | 136,6 | -1,5 | -1,1% | |
Structurele uitvoeringskosten wettelijke dienstverlening | 1.860,0 | 1.940,8 | -80,8 | -4,2% |
Vernieuwing, investerings- en transitiebudget | 86,8 | 85,8 | 1,0 | 1,1% |
Invoering wet- en regelgeving | 24,6 | 26,3 | -1,7 | -6,5% |
Totaal projectkosten | 111,4 | 112,1 | -0,7 | -0,6% |
Frictiekosten personeel en huisvesting | 6,6 | 10,3 | -3,8 | -36,5% |
Totaal (voor mutaties fondsen en reserveringen) | 1.977,9 | 2.063,2 | -85,3 | -4,1% |
Onttrekking aan bestemmingsfonds frictiekosten | -26,5 | -26,5 | 0,0 | 0,0% |
Onttrekking aan egalisatiereserve | 67,5 | 0,0 | 67,5 | |
Totaal (na mutaties fondsen en reserveringen) | 2.018,9 | 2.036,7 | -17,8 | -0,9% |
- * Inclusief de NOW.
De opgenomen jaarbegroting 2020 voor de uitvoeringskosten bedraagt € 2.063,2 miljoen. Hiervoor heeft het ministerie van SZW € 2.060,5 miljoen aan budget toegekend. Daarnaast ontvangt UWV van het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) € 1,6 miljoen voor de onderwijsvoorzieningen en van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) € 1,1 miljoen voor de uitvoering van de tolkvoorziening in het leefdomein.
Over heel 2020 is het budget met € 85,3 miljoen onderschreden. Dit is met name het gevolg van een onderschrijding op de extra budgettoekenning van het ministerie van SZW van € 105 miljoen voor coronakosten. In ons achtmaandenverslag aan de minister van SZW gingen we nog uit van een budgetonderschrijding van € 40 miljoen tot € 60 miljoen. In de laatste vier maanden van 2020 hadden we een toevoeging aan de reservering voor vakantieverplichtingen die € 15 miljoen lager uitviel dan verwacht; dit komt doordat er relatief veel verlof is opgenomen in de laatste weken van 2020. Daarnaast hebben we aanzienlijk minder uitgegeven aan diverse bedrijfsvoeringskosten (opleidingen, evenementen etc.) dan verwacht.
Hierna gaan wij in op de te onderscheiden posten van het begrotingsresultaat.
Structurele uitvoeringskosten wettelijke dienstverlening
Hieronder volgt een nadere toelichting op basis van de costaccountingmethodiek:
-
Claimbeoordeling: De kostenonderschrijding bij toekennen/afwijzen claim wordt veroorzaakt door minder activiteiten bij de arbeidsongeschiktheidswetten – er waren onder meer minder WIA‑claimbeoordelingen dan begroot. Er waren meer beslissingen WW en bij de Ziektewet waren er meer activiteiten bij de uitkeringen van uitzendkrachten en de begeleiding bij kort verzuim. Bij de continueringen waren er minder herbeoordelingen WIA en meer activiteiten voor de begeleiding bij langdurig verzuim. De handhavingsactiviteiten lagen onder het niveau van de begroting omdat er minder interne meldingen waren door de coronacrisis.
-
Dienstverlening werkzoekenden: Er waren meer activiteiten dienstverlening werkzoekenden WW dan begroot en minder activiteiten AG‑dienstverlening. Er waren vooral minder activiteiten caseload WIA en Wajong. De activiteiten inkoop re‑integratie en voorzieningen lagen nagenoeg op het begrote niveau.
-
Gegevensbeheer en werkgeversdienstverlening: De totale activiteiten lagen op het begrote niveau.
-
Uitkeringsverstrekking: De activiteiten voor debiteurenbeheer en het bestandsbeheer lagen onder het begrote aantal.
-
Klantcontact: Het totaal aantal activiteiten bij de telefonische klantcontacten was lager dan begroot. Wel waren er hogere aantallen voor het klantcontact over de WW en met werkgevers.
Projectkosten
Voor 2020 was € 112,1 miljoen begroot voor projecten. Dit is een richtbedrag, gedurende het jaar wordt via een gecontroleerd besluitvormingsproces per project budget vrijgegeven. De gerealiseerde projectkosten zijn in 2020 met € 111,4 miljoen vrijwel op het niveau van de begroting uitgekomen.
Frictiekosten personeel en huisvesting
De frictiekosten personeel bedragen € 6,0 miljoen. Deze frictiekosten bestaan voornamelijk uit de kosten van de interne mobiliteitscentra. Verder was er een dotatie van € 1,1 miljoen aan de voorziening Sociaal plan.
De frictiekosten huisvesting bedragen € 0,6 miljoen. Eind 2020 stonden er geen panden leeg. In principe is er geen ruimte om uit te breiden binnen de bestaande portefeuille.
Fondsen en reserveringen
In de begroting is een bedrag van € 26,5 miljoen opgenomen voor het Bestedingsplan dienstverlening WW, Wajong en WIA. Dit bedrag is onttrokken aan het bestemmingsfonds frictiekosten.
Van het totale budgetresultaat 2020 van € 85,3 miljoen is een bedrag van € 67,5 miljoen toegevoegd aan de egalisatiereserve. Hiermee is het maximumbedrag van de egalisatiereserve (€ 86,7 miljoen) bereikt. Het resterende deel van het budgetresultaat (€ 17,8 miljoen) blijft onderdeel van het fondsvermogen. De egalisatiereserve bedraagt maximaal 5% van het gemiddelde van de jaarbudgetten van de voorgaande drie jaar.
ICT‑kosten
UWV rapporteert volgens een uniforme, voor alle overheidsorganisaties voorgeschreven indeling voor de opbouw van de ICT‑kosten.
Tabel ICT-kosten
Bedragen x € 1 miljoen | Realisatie 2020 |
1. Kosten eigen personeel dat werkzaam is in ICT-functies | 153,9 |
2. Hardware | 33,6 |
3. Standaardsoftware | 45,7 |
4. Spraak- en dataverbindingen | 16,2 |
5. Inhuur van personele capaciteit van externe bedrijven ten behoeve van ICT-taken | 63,3 |
6. Aan ICT-leveranciers uitbestede diensten | 155,7 |
Totaal ICT-kosten ten behoeve van de uitvoering | 468,4 |
Huisvesting
Sinds maart 2020 werken vanwege de coronacrisis de meeste UWV‑medewerkers thuis. Het aantal te huisvesten fte’s is ook sinds maart aanzienlijk toegenomen, met 1.600 tot ruim 19.800 fte’s. Waar dit in het verleden zou hebben geleid tot het huren van extra vierkante meters, is de opschaling als gevolg van de coronacrisis opgevangen door het thuiswerken. Bij de lockdown in maart moesten medewerkers van het ene op het andere moment thuiswerken. De ruim 22.000 medewerkers van UWV beschikken over een smartphone. Ze hebben hun laptop van kantoor mee naar huis genomen en zijn in een korte periode op aanvraag voorzien van extra voorzieningen, zoals een beeldscherm en muis of een bureaustoel. Kort daarna zijn alle panden geschikt gemaakt voor de anderhalvemetersamenleving zodat ze geleidelijk aan weer in gebruik konden worden genomen. Sinds de tweede lockdown werken de UWV‑medewerkers weer grotendeels thuis.
In het tweede helft van 2020 zijn diverse onderzoeken gestart om een goed integraal beeld te krijgen van het werken in de thuissituatie en hoe bedrijfsonderdelen en medewerkers het werken op kantoor en thuis zien in de periode na de coronacrisis. De uitkomsten zullen in 2021 worden verwerkt in een nieuwe visie op werken bij UWV. Naar verwachting zal deels het thuiswerken een structureel karakter krijgen en komen medewerkers deels naar kantoor voor face‑to‑facecontacten met klanten en om elkaar fysiek te ontmoeten. Dit zal ook effect hebben op de facilitaire dienstverlening zoals de catering, schoonmaak en beveiliging van de kantoren enerzijds en het structureel faciliteren van thuiswerkplekken anderzijds. In het verlengde van de visie zullen we daarom in 2021 een nieuw meerjarenhuisvestingsplan en een meerjarenfacilitairplan opstellen.
Tabel Huisvesting
31 december 2020 | 31 december 2019 | |
Aantal panden in portefeuille | 67 | 71 |
Aantal vierkante meters | 358.500 | 358.900 |
Eind 2020 had UWV 67 panden in portefeuille. Dat zijn er 4 minder dan eind 2019. Het aantal vierkante meters is in 2020 gedaald met circa 400 m2. Door deze daling in combinatie met de groei van het aantal medewerkers is er per medewerker gemiddeld 18 m2 beschikbaar (eind 2019 bijna 20 m2). De in 2020 gerealiseerde huisvestingskosten zijn binnen de begroting gebleven. De totale huisvestings- en facilitaire kosten per fte bedragen circa € 6.100.
In 2020 zijn diverse pilots gestart waarin we nieuwe inrichtingsconcepten testen. In ons huisvestingsbeleid is duurzaamheid een belangrijk aspect. Zo zijn op de panden in Leeuwarden en Groningen zonnepanelen geplaatst en voorzien we onze panden steeds meer van ledverlichting. Voor meer informatie over de manier waarop we invulling geven aan onze ambitie om in 2030 klimaatneutraal te zijn: zie paragraaf Maatschappelijk verantwoord ondernemen, onder het kopje Milieu.